«Ով­քեր չեն պա­հան­ջում Փա­շի­ն­յա­նի հրա­ժա­րա­կա­նը, Ար­ցա­խը և Սյու­նի­քը հանձ­նող­ներ են»

Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նը, ի վեր­ջո, ինք­նա­կամ հե­ռա­նա­լու ար­ժա­նա­պատ­վու­թյուն կու­նե­նա՞, թե՞ ե­ղած մեղ­քե­րին ևս մե­կը կա­վե­լաց­նի ու քա­ղա­քա­ցիա­կան բա­խում­ներ կհ­րահ­րի։ Ընդ­դի­մու­թյու­նը կկա­րո­ղա­նա՞ հաս­նել իշ­խա­նա­փո­խու­թյան և ձևա­վո­րել ժա­մա­նա­կա­վոր կա­ռա­վա­րու­թյուն։ Այս և այլ հար­ցեր ուղ­ղե­ցինք քաղ­տեխ­նո­լոգ ՏԻԳ­ՐԱՆ ՔՈ­ՉԱ­ՐՅԱ­ՆԻՆ։

-Այ­սօր ա­վարտ­վում է ընդ­դի­մու­թյան կող­մից Փա­շի­նյա­նին տր­ված ժա­մա­նա­կը։ Հրա­ժա­րա­կան տա­լու ար­ժա­նա­պատ­վու­թյուն, այ­նուա­մե­նայ­նիվ, կու­նե­նա՞ Փա­շի­նյա­նը։ Հա­կա­ռակ պա­րա­գա­յում ընդ­դի­մու­թյու­նը նրան կհե­ռաց­նի Փա­շի­նյա­նի՞ մե­թոդ­նե­րով, թե՞ օ­րի­նա­կան ճա­նա­պար­հով։
-Ընդ­դի­մու­թյու­նում խե­լա­ցի մար­դիկ են հա­վաք­ված, և բո­լոր հնա­րա­վոր տար­բե­րակ­նե­րը նրանք հաշ­վար­կել են։ Ինչ վե­րա­բե­րում է Փա­շի­նյա­նի ար­ժա­նա­պատ­վու­թյուն ու­նե­նա­լուն, դա պար­զա­պես զա­վեշ­տա­լի է։
-17 կու­սակ­ցու­թյուն­նե­րին չմիա­ցած ընդ­դի­մա­դիր­ներն այ­սօր հայ­տա­րա­րում են, թե Վազ­գեն Մա­նու­կյա­նը պետք է իր թի­մը ներ­կա­յաց­նի, որ հան­րու­թյու­նը հաս­կա­նա՝ Փա­շի­նյա­նից հե­տո ով­քեր են գա­լու իշ­խա­նու­թյան, որ­պես­զի կա­րո­ղա­նա ճիշտ կողմ­նո­րոշ­վել։ Այս պա­հին այդ հար­ցը էա­կա՞ն է։
-Նման տե­սա­կետ հայտ­նո­ղին ու­զում եմ հարց­նել՝ իսկ 2018-ի ապ­րի­լին որևէ մե­կը հե­տաքր­քր­վե՞լ է Փա­շի­նյա­նի թի­մով, ո­րը, պարզ­վեց, որ ոչ մի բա­նի ու­նակ էլ չէ։ Այդ­պի­սի հայ­տա­րա­րու­թյուն­ներն ըն­դա­մե­նը քա­րոզ­չա­կան հնարք­ներ են, որ­պես­զի հնա­րա­վո­րինս եր­կա­րաձ­գեն Փա­շի­նյա­նի կա­ռա­վա­րու­մը։ Ստե­րով ու ֆեյ­քե­րի ֆաբ­րի­կա­յով փոր­ձում են է­լի մո­լո­րեց­նել հան­րու­թյա­նը։ Ար­ժա­նա­պա­տիվ քա­ղա­քա­ցին այ­սօր ու­նի մեկ պա­հանջ՝ Փա­շի­նյա­նին հե­ռաց­նել իշ­խա­նու­թյու­նից։ Մնա­ցած ա­մեն ինչ իշ­խա­նու­թյան կող­մից դաշտ նետ­ված խայծ է, որ­պես­զի քա­ղա­քա­կան դիա­կի՝ Փա­շի­նյա­նի իշ­խա­նու­թյան կյան­քը եր­կա­րաց­նեն։ Այն մար­դիկ, ո­րոնք այս պա­հին չեն պա­հան­ջում Փա­շի­նյա­նի հրա­ժա­րա­կա­նը, Ար­ցա­խը և Սյու­նի­քը հանձ­նող­ներ են։
-Շա­րու­նա­կե­լով իշ­խա­նու­թյան քա­րոզ­չա­կան թե­զե­րը, նշենք, որ ա­մե­նից հա­ճախ հն­չող տե­սա­կետն այն է, թե Մա­նու­կյա­նը նախ­կին­նե­րի կող­մից ա­ռա­ջադր­ված թեկ­նա­ծու է և չի կա­րող ար­դար ընտ­րու­թյուն­ներ կազ­մա­կեր­պել։ Ինչ­պե՞ս կհա­կա­դար­ձեք։
-Նախ­կին, ներ­կա, ա­պա­գա ա­նող, ի­րա­վի­ճա­կը խառ­նող թե­զե­րի հիմ­նա­կան նպա­տակն այն է, որ Փա­շի­նյա­նը պաշ­տո­նում մեկ օր ա­վե­լի մնա, և Հա­յաս­տանն էլ ա­վե­լի խայ­տա­ռակ վի­ճա­կում հայ­տն­վի։ Որևէ նախ­կի­նի ժա­մա­նակ Հա­յաս­տանն այս­պի­սի ծանր, ծն­կած վի­ճա­կում չի հայ­տն­վել, երբ երկ­րի սահ­ման­նե­րի ճշգրտ­ման հար­ցը գյու­ղա­պե­տերն ի­րենց անձ­նա­կան շփում­նե­րով են լու­ծում։ Այ­սօր Հա­յաս­տա­նում իշ­խա­նու­թյուն չկա, կա մարդ­կանց մի խմ­բակ, ո­րը մտա­ծում է, թե իշ­խա­նու­թյուն է ու կա­րող է հրա­ման­ներ ար­ձա­կել։ Այդ մար­դիկ պետք է հե­ռաց­վեն իշ­խա­նու­թյու­նից ու դատ­վեն։ Որևէ այլ բան՝ ճա­նա­պար­հա­յին քար­տեզ, եր­րորդ տար­բե­րակ Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նի հետ չպետք է քն­նարկ­վի։ Բա­ցի նրա հե­ռա­նա­լուց այլ օ­րա­կարգ չի կա­րող լի­նել։ Նա ան­հա­պաղ պի­տի հե­ռա­նա։
-Ար­դեն մեկ ա­միս է կա­պի­տու­լյա­ցիա ստո­րագ­րած անձն իշ­խա­նու­թյան է։ Կա հան­րա­յին դժ­գո­հու­թյուն, բայց ոչ այն մասշ­տա­բի, ո­րը պետք է լի­ներ հող հանձ­նե­լու պա­րա­գա­յում։ Կա տե­սա­կետ, թե պատ­ճառն այն է, որ մար­դիկ վշ­տի մեջ են, իսկ ո­մանց էլ Փա­շի­նյա­նը փոր­ձում է կր­կին մո­լո­րեց­նել։ Ին­չու՞ հա­մընդ­հա­նուր մերժ­ման գոր­ծըն­թաց չկա։
-Հրա­ժա­րա­կան չպա­հան­ջող­նե­րի զանգ­վա­ծը հիմ­նա­կա­նում եր­կու շեր­տից է բաղ­կա­ցած. Փա­շի­նյա­նին սա­տա­րող մար­դիկ ու նրանց մեր­ձա­վոր­նե­րը, այ­սինքն պե­տա­կան կե­րակ­րա­մա­նից օգտ­վող­նե­րը, և մո­լո­րյալ­ներ, ո­րոնց վա­խեց­նում են ան­ցյա­լի վե­րա­դար­ձով։ Այս եր­կու շեր­տի մար­դիկ պատ­րաստ են սպա­սար­կե­լու Փա­շի­նյա­նի նման դա­վա­ճան մար­դուն, նրանց հա­մար հայ­րե­նի­քը, հայ­րե­նա­սի­րու­թյու­նը, Ար­ցա­խը, Սյու­նի­քը գո­յու­թյուն չու­նեն։ Այս կար­գի մարդ­կանց հա­մար հե­տաքր­քիր է միայն ստա­մոք­սը։ Նրանց ե­րե­սից կա­տար­վեց այն, ինչ այ­սօր ու­նենք։ Ա­պա­գա­յում պի­տի մտա­ծել մի այն­պի­սի մե­խա­նիզմ, որ այս կա­տե­գո­րիան ընդ­հան­րա­պես չմո­տե­նա ընտ­րա­տե­ղա­մա­սե­րին, ո­րով­հետև տե­սանք, թե ինչ է լի­նում նրանց ընտ­րու­թյան պատ­ճա­ռով։ Այս մար­դիկ պատ­րաստ են ա­մեն ին­չի, նույ­նիսկ Հա­յաս­տա­նը գցե­լու Ա­լիևի և Էր­դո­ղա­նի ոտ­քե­րի տակ, որ­պես­զի այդ օրն ի­րենց փո­րը կուշտ լի­նի։ Ե­թե մար­դիկ չեն հաս­կա­նում, թե ինչ է ի­րա­կա­նում կա­տար­վել, դա ար­դեն նրանց խն­դիրն է։ Այս տե­սակ մարդ­կանց հետ որևէ բա­նակ­ցու­թյուն, երկ­խո­սու­թյուն չի լի­նե­լու։ Նրանք Ար­ցա­խը նվի­րել են Ադր­բե­ջա­նին, Հա­յաս­տանն ինք­նիշ­խա­նու­թյու­նից զր­կել են, նրանք պետք է հե­ռա­նան, նրանց հետ ոչ բա­նակ­ցե­լու, ոչ էլ կար­ծի­քը լսե­լու ցան­կու­թյուն կա։
-Այ­սօր շա­տե­րը խո­սում են քա­ղա­քա­ցիա­կան հնա­րա­վոր բա­խում­նե­րից։ Այդ մա­սին նա­խօ­րեին խո­սեց նաև Լևոն Տեր-Պետ­րո­սյա­նը։ Կգ­նա՞ իշ­խա­նու­թյու­նը բա­խում­նե­րի, ընդ­դի­մու­թյա­նը կհա­ջող­վի՞ խու­սա­փել սադ­րանք­նե­րից։
-Երբ ա­ռա­ջին նա­խա­գա­հը խո­սում է բա­խում­նե­րից, թող հի­շի 2008-ի տա­սը զո­հե­րին, իր պատ­ճա­ռով տե­ղի ու­նե­ցած Մար­տի 1-ը։ Ե­թե Տեր-Պետ­րո­սյանն այդ­քան մտա­հոգ­ված է քա­ղա­քա­ցի­նե­րի անվ­տան­գու­թյամբ, հնա­րա­վոր բա­խում­նե­րով, թող մտա­հոգ­վեր 2008-ին։ Հե­րիք է սո­փես­տու­թյու­նը, եր­կե­րե­սա­նիու­թյու­նը ի ցույց դնի՝ պաշտ­պա­նե­լով իր հո­գե­զա­վակ Փա­շի­նյա­նին։ Ի­հար­կե, Փա­շի­նյա­նը կգ­նա բախ­ման, նրա հա­մար մարդ­կա­յին կյան­քը զրո ար­ժեք ու­նի, ինչն ա­պա­ցու­ցեց կո­րո­նա­վի­րու­սի դեմ պայ­քա­րի, և հատ­կա­պես այս պա­տե­րազ­մի ժա­մա­նակ։ Այս ա­մե­նը, կար­ծում եմ, ընդ­դի­մու­թյու­նը լավ հաս­կա­նում է և գի­տի, թե ինչ­պես հե­ռաց­նել նրան, որ եր­կի­րը ցն­ցում­նե­րի չեն­թարկ­վի։ Փա­շի­նյա­նը և նրա շր­ջա­պա­տի այս­պի­սի վե­րա­բեր­մուն­քը երկ­րի նկատ­մամբ ան­պայ­ման ի­րա­վա­կան գնա­հա­տա­կա­նի կար­ժա­նա­նան։
-Հաշ­վի առ­նե­լով այ­սօր­վա ի­րո­ղու­թյուն­նե­րը, ի՞նչ եք կար­ծում, Հա­յաս­տա­նում չպե՞տք է օ­րենդ­րա­կան մա­կար­դա­կով հս­տակ ձևա­կեր­պում­ներ լի­նեն, որ փո­ղո­ցից ան­հայտ, կաս­կա­ծե­լի կեն­սագ­րու­թյամբ մար­դիկ չզ­բա­ղեց­նեն բարձր պաշ­տոն­ներ և եր­կի­րը տա­նեն դժոխ­քի ճա­նա­պար­հով։
-Ան­պայ­ման պետք է ու­նե­նանք օ­րեն­սդ­րա­կան այդ կար­գա­վո­րու­մը, որ­պես­զի փո­ղո­ցից որևէ մե­կը իշ­խա­նու­թյան ղե­կին չհայ­տն­վի։ Դեռ շատ ա­վե­լի բա­ներ պի­տի ամ­րագր­վեն՝ կր­թա­կան ցենզ, զին­վո­րա­կան ծա­ռա­յու­թյան կարևո­րում, հո­գե­բու­ժա­կան հե­տա­զո­տու­թյան անց­կա­ցում։ Որևէ մե­կը չպետք է ինքն ի­րեն երկ­րի ղե­կա­վար հռ­չա­կի ու ա­նի այն, ինչ իր սր­տով կանց­նի։ Պետք է նաև այն­պի­սի մե­խա­նիզմ մշա­կել, որ ժո­ղովր­դի ո­րոշ կա­տե­գո­րիա չկա­րո­ղա­նա ընտ­րու­թյուն կա­տա­րել ու ըն­տր­վել։ Սա, կար­ծում եմ, ա­ռա­ջի­կա մեկ տար­վա ըն­թաց­քում ժա­մա­նա­կա­վոր կա­ռա­վա­րու­թյու­նը պի­տի լու­ծի։ Այն մար­դիկ, ով­քեր պա­տաս­խա­նա­տու են այս տա­րած­քա­յին և մարդ­կա­յին կո­րուստ­նե­րի հա­մար, և նրանց սա­տա­րող­նե­րը պետք է դուրս դր­վեն ցան­կա­ցած ընտ­րա­կան գոր­ծըն­թա­ցից։ Անձ­նա­կան ա­ռա­ջարկ ու­նեմ. պետք է ՔՊ կու­սակ­ցու­թյան գոր­ծու­նեու­թյունն առ­հա­վետ ար­գե­լել, նրան­ցից ա­մեն մե­կը պի­տի ցուց­մունք տա, թե այս 2,5 տա­րում ինչ է ա­րել, որ­քան է մե­ղա­վոր Ար­ցա­խի 75 տո­կոսն Ադր­բե­ջա­նին հանձ­նե­լու գոր­ծում և ին­չու է նո­յեմ­բե­րի 10-ից հե­տո մնա­ցել այդ կու­սակ­ցու­թյու­նում։
-Նա­խօ­րեին ՎԵ­ՏՕ-ն ֆիլմ էր պատ­րաս­տել, ո­րը բա­ցա­հայ­տել էր իմ­քայ­լա­կան­նե­րի, նրանց հետ առ­նչ­վող­նե­րի օ­տա­րերկ­րյա գոր­ծա­կալ լի­նե­լու փաս­տը։ Այս ա­ռու­մով կար­ծես պարզ է դառ­նում, թե ինչ էին ա­նում նրանք այս տա­րի­նե­րին։ Սա ի­րա­վա­կան հետևանք­ներ կու­նե­նա՞։
-Նրանք պա­տաս­խան են տա­լու ի­րենց ա­րած­նե­րի հա­մար։ Շա­տե­րի հա­մար դա բա­ցա­հայ­տում էր, բայց ինձ հա­մար 2006-2007 թթ. պարզ էր, թե այդ ցանցն ինչ­պես է ճյու­ղա­վոր­վում։ Պար­զա­պես նա­խորդ տա­րի­նե­րին նրանց թույլ չէին տա­լիս իշ­խա­նու­թյան մո­տե­նալ։ Իսկ վեր­ջին 2,5 տա­րում նրանք զավ­թե­ցին պե­տու­թյու­նը և կանգ­նեց­րին այս ա­ղե­տի ա­ռաջ։ Նրանք ոչ միայն իշ­խա­նու­թյու­նում դիր­քեր են գրա­վել, այլև ու­ղիղ ազ­դե­ցու­թյուն են ու­նե­ցել Փա­շի­նյա­նի գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րի վրա, ին­չը հան­գեց­րեց պար­տու­թյան և կո­րուստ­նե­րի։ Այս շղ­թա­յի յու­րա­քան­չյուր անձ իր ա­րա­ծի հա­մար պի­տի պա­տաս­խան տա։

Զրույ­ցը՝
Ռու­զան ԽԱ­ՉԱՏ­ՐՅԱ­ՆԻ

Հեղինակի նյութեր

• Ժողովրդի վրա կրակելու հրահանգն արդեն ուժի մեջ է
• Անդրանիկ Քոչարյանի ինքնախոստովանությունը
• «Նիկոլն ու իր ընտանիքը Հայաստանում ապրելու իրավունք չունեն»
• Զուր մի ջանացեք
• Չեն կարողանում ԿԳՍՄ փոխնախարար գտնել
• Հանուն Ռուսաստանի հետ միութենական միավորման նոր շարժում հիմնադրվեց
• Այս իշխանությունն իր ստվերից էլ է վախենում
• Փաշինյանի դեմ պայքարելու համար գոնե մի փոքր Նիկոլ պիտի լինել
• Մեզ պե՞տք է ԵԱՀԿ Մինսկի խումբը, թե՞ ոչ
• «Հայաստանի Նավալնին Նիկոլ Փաշինյանն է, որը եկավ իշխանության ու քանդեց մեր երկիրը»
• Տիգրան Ուրիխանյանը Հայաստանի փրկությունը տեսնում է ՌԴ-ի հետ նոր միութենական միավորման ձևավորման մեջ
• Հայաստանի ողջ հպարտությունն ու թշվառությունն ամփոփված մեկ օրում
• Սերմացու գողացող մկների և թուխս գողացող աղվեսների ժամանակը
• Ինչու էր Փաշինյանը վեց ամիս աղերսում
• Փաշինյանն էլ է զարմացած
• Ընդդիմության հարցերով թիվ մեկ «փորձագետը»
• Նիկոլ Փաշինյանին ոչ թե ողջերն են պատժելու, հալածելու, այլ անմահացածները
• «Գոմի» հարցի լուծումը կենսական անհրաժեշտություն է
• Առանց փամփուշտների ու ԱԹՍ-ների Ադրբեջանն այսօր շռնդալից հաղթանակներ է տանում Հայաստանի դեմ
• Խորհրդարանական ընդդիմությունը լեգիտիմացրեց Փաշինյանի պաշտոնավարումը

Մեկնաբանություններ